Geschiedenis spoorwegen in en om Roosendaal

Niets uit deze website mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, door middel van kopie, op digitale of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van auteur en/of webmaster.

Het seinhuis D te Roosendaal

Vanuit het seinhuis D had je in vroegere jaren een uitstekend uitzicht op het Roosendaalse tractiedepot. Links stond de polygonale locomotievenloods (met 8 standen), vervolgens het tractiegebouw, de rechthoekige locomotievenloods (met 18 standen) en wagen-werkplaats en uiterst rechts de locomotievenloods van de vroegere HIJSM. Foto uit circa 1920.

Van seinhuis D zijn helaas slechts weinig foto's bekend. Dat komt omdat het al met ingang van 25 mei 1931 buiten gebruik kwam, na slechts 24 jaar dienst. Daarna kreeg het een bestemming als magazijn, maar al in 1937 werd het afgebroken. Uiterlijk was het hele gebouw identiek aan het seinhuis B, alleen de onderbouw was anderhalve meter hoger gemaakt voor een goed uitzicht op het grote tractieterrein. Foto uit circa 1930.

Het seinhuis D omvatte oorspronkelijk de bediening van alle wissels en seinen op het tractieterrein, waar zich per etmaal zo'n 300 locomotiefbewegingen afspeelden. Naast deze rangeerbewegingen regelde de seinhuiswachter in 'dubbele trekking' met seinhuis C al het inkomende en uitgaande verkeer van locomotieven en treindelen naar en van het reizigers- en het goederenemplacement. Aankomst en vertrek werden telefonisch geregeld tussen de seinhuiswachters van de posten C en D. Het seinhuis D was continu bezet. Het was immers een geheel zelfstandig opererend centrum voor alle bewegingen op het tractieterrein. Vanuit het kolenpark van de SS zijn in 1907 de drie loodsen van de SS en de HIJSM te zien, alsmede het seinhuis D.

Achteraf bleek echter dat het in de praktijk behoorlijk onpraktisch was om 330 rangeerbewegingen per dag centraal te begeleiden. In 1930 begon de wijziging van 38, vanuit het seinhuis D bediende, wissels in handwissels. Tien wissels werden klappend gemaakt, om het veelvuldig omleggen te voorkomen. De locomotiefbewegingen tussen het tractiedepot en het station gebeurden voortaan volgens vaste routes. Rangeerbewegingen naar en van de werkplaatsen en met Belgische locomotieven gebeurden voortaan onder begeleiding. Het in- en uitrijden van het tractieterrein viel onder de verantwoordelijkheid van het seinhuis C.

De foto uit 1931 laat het gewijzigde tractieterrein zien, waar een nieuw centraal kolenpark ligt met daarboven een rijdende hijskraan, ernaast drie kolenbunkers en waterkolommen voor de locomotieven. Verder is er een totale wijziging van sporen en wissels uitgevoerd. Achteraan staan de drie loodsen van de vroegere SS en de HIJSM, die inmiddels samenwerkten onder de naam 'Nederlandsche Spoorwegen'.

Meer informatie over het station Roosendaal is te vinden in het boek 'Roosendaal, een spoorwegknooppunt als 's lands voorportaal in het zuiden, 1854-1996'.